• Auteur: Cyriel Buysse
• Uitgeverij: Borgerhoff & Lamberigts
• Jaar uitgave: 2024
• Pagina’s: 223
• Coverdesign: Dooreman
• Frontcover: Broad Street, New York (Gado Images)
• ISBN: 978-9464983043

Review:

Het Amerika van Buysse

Cyriel Buysse (1859-1932) was een schrijver (zijn bekendste werk is ‘Het Gezin van Paemel’) en een van de grootste uit onze literatuurgeschiedenis. (Erfelijk Belast, Een Revolverschot) was trouwens ook een schrijfster (haar voorgenoemde boeken zal ik binnenkort ook proberen lezen en recenseren). Buysse stond bekend als een naturalistische schrijver en tijdsgenoot en heel goede vriend van Emiel Claus. Waar Claus zich op de schilderkunst stortte (prachtige werken trouwens!), ging Buysse de literaire kant op maar beide toonden ze wel de harde maar tevens mooie kanten van op het land werken en de boerenstiel.

Maar Buysse verbleef ook tussen 1888 en 1912 geregeld, voor werk in de Buysse-Loveling chicoreifabriek, in de Verenigde Staten van Amerika. Dit was echter een Amerika die we niet meer kunnen vergelijken met deze van nu. Het land stond nog redelijk in de kinderschoenen. Cyriel schreef dan ook heel wat verhalen, van dingen die hij zag en meemaakte.

Zijn verhalen tonen een decadentie aan die hij niet gewoon was in het platteland van zijn land. Van een ‘Free Lunch’ tot lange treinreizen (die niet altijd even vlot verliepen aangezien de Amerikanen anders dachten over wachttijden) maar ook over vriendschap en gastvrijheid, over een Rus die zijn weg zoekt in New York deels begeleidt door Cyriel maar die dan ook heel wat misverstanden tegenkomt (de Rus was het Engels niet machtig).

Bootreizen, die me heel hard deden denken aan een verhaal van Agatha Christie en waar ik geregeld ook moest denken aan verhalen van de Titanic, waren een avontuur op zich en vaak een moment om tot bezinning te komen maar ook de andere reizigers te begluren. Onder hen een man die een meisje wilt verleiden maar eens hij een blauwtje loopt blijft hij verweesd op het schip achter.

Deze korte verhalen zijn gebundeld in dit boek en vormen een prachtig beeld van een kleine Vlaamse reus die naar ‘The land of Opportunity’ reisde in een tijd waar alles trager kon gaan en waar mensen niet bij de pakken bleven zitten of afgeleid werden door telefoons. Heerlijke literatuur is dit om even weg te dwalen naar andere tijden. Met veel humor worden deze verhalen verteld vanuit het de blik van een kleine Vlaamse jongen die de grote wereld ontdekt. En hoe moeten die Amerikanen nu in godsnaam de man zijn naam nu echt uitspreken?

Hierboven zie je de foto van het plakkaat dat aan het huis van de familie Buysse hangt. Ikzelf ben opgegroeid in een deelgemeente en heb altijd de naam Cyriel Buysse vaak in ons huis horen opduiken. Het is dan ook maar meer dan normaal dat ik ook boeken van hem (en Virginie Loveling) wil lezen. Het is echter een schande dat het nog nooit eerder is gebeurd. Iets om recht te trekken, te beginnen misschien met Het Gezin van Paemel?