• Auteur: E.M. Forster
• Uitgeverij: Nieuw-Amsterdam / Uitgeverij Lannoo
• Jaar uitgave: 2023
• Aantal pagina’s: 301
• Originele titel: Maurice (1924 – 1971)
• Vertaling: Theo Kars
• Coverontwerp: Dog and Pony (omslagbeeld: Men on beach uit het boek ‘Loving’)
• ISBN: 978-9046831090

https://nieuwamsterdam.nl/producten/maurice-9789046831090

Review:

Wat is het zo goed dat ze een klassieker als Maurice van E.M. Forster opnieuw uit hebben gegeven in een compleet nieuwe editie met een prachtige cover en een voorwoord van Splinter Chabot!

Dit boek stond al heel lang op mijn leeslijst maar ik ben niet altijd snel geneigd om naar klassiekers te grijpen, omdat vaak de taal wat oubollig en zwaarbeladen durft te zijn. Veel hiervan hangt natuurlijk ook af van vertalingen en van schrijver tot schrijver. Maar wetende dat dit boek oorspronkelijk in 1914 (nog zelfs voor de start van de Eerste Wereldoorlog) werd geschreven vreesde ik dus dat dat het geval zou zijn. Maar doordat deze nieuwe editie, met een nieuwe vertaling, verscheen vond ik het hét moment om mijn kans te grijpen en het dan toch eens ter hand te nemen. En ik moet zeggen, ik heb er geen spijt van! Want dit boek raakt echt elke snaar en is zo goed geschreven, je zit heel snel in het verhaal en leeft onmiddellijk mee met de hoofdpersonages! Toegegeven, het begin is een beetje wennen en de zwaarmoedigheid van het hoofdpersonage is niet altijd even aangenaam om in te vertoeven maar het is ook wel een heel herkenbaar gevoel…

Zijn armen en benen waren niet bedekt. Hij lag daar zonder schaamte, omhelsd en doorgloeid door de zon. Zijn lippen stonden vaneen, het dons op zijn bovenlip had een gouden glans, de zonnestralen accentueerden talloze prachtige kleurschakeringen in zijn haar, zijn lichaam had de tint van fijn amber.

Zoals gezegd werd het boek geschreven oorspronkelijk in 1914 maar de tijden waren er toen niet naar om dit boek te laten publiceren, doordat het thema homoseksualiteit nu niet bepaald heel populair was (zelfs nog strafbaar in de UK en vele andere landen op dat moment). Vandaar dat het bleef liggen en dat het uiteindelijk pas de eerste keer werd gepubliceerd in 1970 (of 1971) na de dood van de schrijver! Dus het is heel jammer dat de auteur zelf niet meer heeft mogen meemaken wat een succes zijn boek is geworden en welke erfenis hij heeft nagelaten. Het getuigde ook van een moed om dit boek zelfs maar te schrijven in een tijd waarin dit hem een gevangenisstraf kon bezorgen!

Maurice Hall studeert in 1914 aan Cambridge University als hij Clive Durham leert kennen en met hem een stomende, geweldige maar vooral een verboden en verborgen relatie begint. Maar het leven zit vol verrassingen en Clive ontmoet een jongedame, Lady Anne Woods, tijdens een reis naar Griekenland en besluit met haar te trouwen. Hij beschouwt het als een jeugdige zonde dat hij ooit met Maurice een relatie was begonnen maar heeft het licht gezien dat hij toch op vrouwen valt en niet op mannen.

Maurice is helemaal ondersteboven van Clive’s beslissing en komt in zak en as te zitten. Hij twijfelt aan zichzelf en zijn overtuigingen en vooral aan zijn voorkeuren. Hij wil dan ook ‘genezen’ van zijn ‘ziekte’ en gaat naar de dokter en naar een hypnotiseur. Maar Maurice is niet te genezen! Zijn liefde voor Clive blijft bestaan. Zijn gedachten zijn verward en hij heeft zelfs zelfmoordneigingen. Maar dan brengt hij een nacht door met Alec Scudder, de jachtopziener van Penge, het domein van Clive en zijn vrouw Anne, waarna hij in paniek geraakt. Want is hij klaar voor een relatie met Alec na zijn debacle met Clive?

Ik heb zo genoten van dit boek. Dit voelt heel persoonlijk aan dus het zou met zeker niet verwonderen mocht E.M. Forster zijn eigen ervaringen uit zijn jeugd hierin hebben verwerkt en die van zich hebben afgeschreven in dit verhaal.

Het is ook heel herkenbaar, ook al speelt het zich verhaal meer dan honderd jaar geleden af, want iedereen die tot het besef komt dat ie anders is worstelt in de jeugd met zichzelf, sommige zelfs ook nog op latere leeftijd. En ook al leven we in een tijd waarin homoseksualiteit intussen al aanvaardbaarder is, toch hebben wij allemaal te maken met nog steeds veel tegenstand. (zelfmoordcijfers bij de queer community blijven ontzettend hoog!) Het is dan ook dankzij dit soort boeken dat we een zekere gewaarwording kunnen creëren bij jong en oud. Ook al is de setting niet onmiddellijk herkenbaar (het boek speelt zich af in de Britse high society), het menselijke is dat dan weer wel!

Het is dan ook mijn raad om boeken zoals Maurice of Giovanni’s Room (van James Baldwin) aan te raden in scholen te laten lezen. Maar ook modernere werken met het thema queer zijn.

In het nawoord van dit boek schrijft Forster zelf (in 1960) waarom hij het boek nooit heeft durven publiceren. De liefde tussen twee mannen is één ding maar had het verhaal een negatiever einde gekend (zoals de dood van een van de mannen, door zelfdoding bijvoorbeeld) dan was het boek waarschijnlijk wel door een uitgeverij uitgegeven geweest. Maar doordat het boek positief eindigt voor twee van de drie hoofdpersonages heeft Forster het niet aangedurfd.

Trouwens, het boek ‘My Policeman’ van Bethan Roberts is deels gebaseerd op het leven van E.M. Forster en is ook een echte aanrader! In het Nederlands werd het uitgegeven door Uitgeverij Podium en verfilmd (te zien op Prime Video).

Van Maurice is er trouwens ook een film gemaakt in 1987 met Hugh Grant in de rol van Clive Durham. Zo leerde ik dit boek ook kennen want ik heb ooit de film eind jaren negentig ooit gezien.